تاریخچه فرش دستباف به دوره ساسانیان، هخامنشیان و چند صد سال قبل از میلاد بر میگردد و در یکی از کتاب های کوروش و چندین نویسنده دیگر نیز درباره هنر قالی بافی در ایران همچنین استفاده ایرانیان از قالی مطالبی نوشته شده است. امروزه اصفهان و تبریز دو شهری هستند که بیشترین سهم از تولید و حتی صدور فرش به دیگر کشورها را به خود اختصاص داده اند. قسمتی از فرهنگ و تمدن هر کشور را آثار هنری آن کشور تشکیل می دهند. فرش دستباف نیز یکی از این آثار است و همواره نام ایران را در کنار فرش دستباف می شنویم. فرش دستباف ایران قدمتی چند هزار ساله دارد. با گذشت زمان بر تنوع طرح های فرش دستباف همچنین بر تعداد علاقه مندان به این نوع فرش افزوده شده است. این نوع فرش از گذشته تا به امروز با دو نوع گره فارسی و ترکی بافته میشده است. سایت کلاهدوزان ارائه کننده انواع فرش بی نظیر دستبافت ایرانی می باشد که می توانید در انتهای همین مطلب تعدادی از این فرش های بی نظیر را مشاهده کنید.
سیر تحول فرش دستباف ایران
سیر تحول فرش دستباف ایران با توجه به ذوق و استعداد فراوان ایرانیان همواره سیری رو به رشد بوده است. گرچه بعضی از ضد ایرانیان معتقدند که رشد و ترویج فرش دستباف ریشه در ایران ندارد ولی اسناد و مدارک زیادی برای رد این فرضیه وجود دارد و از زمان های هخامنشی و حتی قبل آن در کتاب های بسیاری به این موضوع اشاره شده است. دوره صفویه به دوره اوج رشد و شکوفایی هنر قالی بافی معروف است در دوره صفویه توجه ویژه ای به کلیه هنرهای دستی از قبیل قالی بافی میشد و این دوره را می توان یکی از مهم ترین، موثرترین و مفیدترین دوره های تاریخی در نظر گرفت. افزایش رو به رشد هنر فرش بافی را می توان مدیون این دوره از تاریخ بود همچنین اکثر قالی های بافته شده ارزشمند موجود در موزه های امروزی، هنر دست اساتید بزرگ در دوره صفویه می باشد. در دوره قاجار به دلیل ضعف اقتصادی ایران قالی بافی اهمیت خود را از دست داد و همچنین این هنر گرانبها از رونق افتاد. امروزه با توجه به پیشرفت علم و فرهنگ قالی بافی دوباره بسیار مورد توجه قرار گرفته است و ایران با تخصص ویژه خود در زمینه بافندگی انواع فرش های اصیل و بی نظیر از قبیل فرش ابریشم به یکی از بزرگترین تولید کنندگان و صادر کنندگان فرش در جهان تبدیل شده است.
تاریخچه فرش دستباف اصفهان
تاریخچه فرش دستباف اصفهان به دوران صفویه بر میگردد همانطور که در بالا گفته شد دوران صفویه دوران اوج و شکوفایی کلیه آثار هنری و هنرهای دستی بود. در زمان صفویه بافندگان فرش در محله جلفای امروزی واقع در اصفهان، سکونت داشتند و در مرکز شهر کارگاه های بسیار بزرگ فرش بافی به دستور شاه عباس ساخته شده بود. به دلیل علاقه بسیار زیاد شاهان صفویه به هنرهای دستی از جمله قالی بافی، بهترین و زیباترین فرش های دستباف ابریشمی در اصفهان و توسط هنرمندان اصفهانی بافته شد. با توجه به قدمت و پیشینه فرش اصفهان، این فرش به یکی از اصیل ترین و به نام ترین فرش های ایران معروف شده است. که همواره از گذشته تا به امروز به سایر کشورهای جهان نیز صادر میشود. بافندگی فرش همواره یکی از هنرهای پر زحمتی است که نیازمند دقت، حوصله و مهم تر از همه علاقه بسیار می باشد و هنرمندان و اساتید زحمتکش بافنده در اصفهان توانسته اند سهم بسیار زیادی را در باب طراحی و بافندگی فرش به خود اختصاص دهند.
تاریخچه فرش در جهان
تاریخچه فرش در جهان به دوران پس از زندگی در غار بر میگردد. انسان ها آن زمان سعی می کردند همانند پرندگان برای خود زیر اندازی مانند حصیر تهیه کنند که این کار را ابتدا با شاخ و برگ درختان و الیاف گیاهی به تقلید از پرندگان انجام دادند. با گذشت زمان و توسعه شهر نشینی مواد نرم تری از قبیل پوست و پشم حیوانات را جایگزین شاخ و برگ های خشک کردند و پس از مدتی انسان توانست چگونگی ریسندگی و بافندگی را اختراع کند و این روند به همین ترتیب تا به امروز ادامه پیدا کرده است و امروزه در ایران و کل جهان بشر توانسته زیر اندازهایی بسیار نرم و لطیف، گرانبها و ارزشمند از الیاف طبیعی و مصنوعی، ابریشم و ... با نام فرش و قالی طراحی و تولید نماید. هم اکنون بسیاری از نقش های مورد استفاده برای بافت قالی نیز هنوز نقش حیوانات می باشد و ریشه در زمان غار نشینی دارد. قالیچه پازیریک کهن ترین و قدیمی ترین قالیچه یافت شده توسط باستان شناسان می باشد که دارای نقوش هخامنشی بوده است از این رو بسیاری معتقدند که این قالیچه ایرانی بوده است.