تاریخچه فرش دستباف به دوره ساسانیان، هخامنشیان و چند صد سال قبل از میلاد بر میگردد و در یکی از کتاب های کوروش و چندین نویسنده دیگر نیز درباره هنر قالی بافی در ایران همچنین استفاده ایرانیان از قالی مطالبی نوشته شده است. امروزه اصفهان و تبریز دو شهری هستند که بیشترین سهم از تولید و حتی صدور فرش به دیگر کشورها را به خود اختصاص داده اند. قسمتی از فرهنگ و تمدن هر کشور را آثار هنری آن کشور تشکیل می دهند. فرش دستباف نیز یکی از این آثار است و همواره نام ایران را در کنار فرش دستباف می شنویم. فرش دستباف ایران قدمتی چند هزار ساله دارد. با گذشت زمان بر تنوع طرح های فرش دستباف همچنین بر تعداد علاقه مندان به این نوع فرش افزوده شده است. این نوع فرش از گذشته تا به امروز با دو نوع گره فارسی و ترکی بافته میشده است. سایت کلاهدوزان ارائه کننده انواع فرش بی نظیر دستبافت ایرانی می باشد که می توانید در انتهای همین مطلب تعدادی از این فرش های بی نظیر را مشاهده کنید.
سیر تحول فرش دستباف ایران چگونه است
سیر تحول فرش دستباف ایران، بازتابی از تاریخ، فرهنگ و ذوق هنری مردمان این سرزمین است. آغاز این هنر به دوران باستان بازمی‌گردد؛ نمونه‌ای از آن فرش پازیریک است که قدمتی بیش از ۲۵۰۰ سال دارد و گواهی بر مهارت بافندگان ایرانی در آن زمان است. در دوره‌های هخامنشی و ساسانی، فرش‌بافی بیشتر جنبه اشرافی داشت و در کاخ‌ها و دربارها رواج داشت. اما نقطه‌ی اوج و شکوفایی فرش دستباف ایران را می‌توان در دوره صفویه دانست؛ زمانی که کارگاه‌های سلطنتی در شهرهایی چون اصفهان، کاشان و تبریز تأسیس شد و نقشه‌ها و رنگ‌ها به اوج تنوع و ظرافت رسیدند. در این دوران، فرش نه‌تنها یک کالای مصرفی بلکه یک اثر هنری شناخته می‌شد.
با گذر زمان و ورود به دوره‌های قاجار و پهلوی، فرش دستباف ایران دستخوش تغییراتی شد. از یک‌سو بازارهای جهانی به روی آن باز شد و صادرات آن گسترش یافت، و از سوی دیگر نیاز بازار باعث شد تا فرش‌ها با اندازه‌ها، طرح‌ها و رنگ‌های متناسب با سلیقه خارجی‌ها تولید شوند. در قرن بیستم، با صنعتی شدن برخی بخش‌ها، بافندگی سنتی تحت تأثیر تولیدات ماشینی قرار گرفت، اما همچنان اصالت و هنر فرش دستباف حفظ شده است. در دهه‌های اخیر، با تلاش هنرمندان، استادکاران و حمایت‌هایی که صورت گرفته، فرش ایرانی بار دیگر جایگاه هنری خود را در سطح بین‌المللی به‌دست آورده و به عنوان یک نماد فرهنگی و میراث ملی شناخته میشود.
تاریخچه فرش دستباف اصفهان
تاریخچه فرش دستباف اصفهان به دوران صفویه بر میگردد همانطور که در بالا گفته شد دوران صفویه دوران اوج و شکوفایی کلیه آثار هنری و هنرهای دستی بود. در زمان صفویه بافندگان فرش در محله جلفای امروزی واقع در اصفهان، سکونت داشتند و در مرکز شهر کارگاه های بسیار بزرگ فرش بافی به دستور شاه عباس ساخته شده بود. به دلیل علاقه بسیار زیاد شاهان صفویه به هنرهای دستی از جمله قالی بافی، بهترین و زیباترین فرش های دستباف ابریشمی در اصفهان و توسط هنرمندان اصفهانی بافته شد. با توجه به قدمت و پیشینه فرش اصفهان، این فرش به یکی از اصیل ترین و به نام ترین فرش های ایران معروف شده است. که همواره از گذشته تا به امروز به سایر کشورهای جهان نیز صادر میشود. بافندگی فرش همواره یکی از هنرهای پر زحمتی است که نیازمند دقت، حوصله و مهم تر از همه علاقه بسیار می باشد و هنرمندان و اساتید زحمتکش بافنده در اصفهان توانسته اند سهم بسیار زیادی را در باب طراحی و بافندگی فرش به خود اختصاص دهند.
تاریخچه فرش در جهان
تاریخچه فرش در جهان به دوران پس از زندگی در غار بر میگردد. انسان ها آن زمان سعی می کردند همانند پرندگان برای خود زیر اندازی مانند حصیر تهیه کنند که این کار را ابتدا با شاخ و برگ درختان و الیاف گیاهی به تقلید از پرندگان انجام دادند. با گذشت زمان و توسعه شهر نشینی مواد نرم تری از قبیل پوست و پشم حیوانات را جایگزین شاخ و برگ های خشک کردند و پس از مدتی انسان توانست چگونگی ریسندگی و بافندگی را اختراع کند و این روند به همین ترتیب تا به امروز ادامه پیدا کرده است و امروزه در ایران و کل جهان بشر توانسته زیر اندازهایی بسیار نرم و لطیف، گرانبها و ارزشمند از الیاف طبیعی و مصنوعی، ابریشم و ... با نام فرش و قالی طراحی و تولید نماید. هم اکنون بسیاری از نقش های مورد استفاده برای بافت قالی نیز هنوز نقش حیوانات می باشد و ریشه در زمان غار نشینی دارد. قالیچه پازیریک کهن ترین و قدیمی ترین قالیچه یافت شده توسط باستان شناسان می باشد که دارای نقوش هخامنشی بوده است از این رو بسیاری معتقدند که این قالیچه ایرانی بوده است.